मेरो प्रतिबद्धता महिला तथा प्रजनन स्वास्थ्य को लागि : दीपक राज जोशी
मातृशिशु सुरक्षालाई मध्यनजर गर्दै महिलालाई गर्भवती भएको तीन महिनापछि आर्थिक अवस्था हेरेर मासिक रु. दुईहजार र सुत्केरी भएपछि रु १०,०००:०० सम्म पहिलो र दोस्रो चरण गरेर आर्थिक सहयोग दिइनेछ ।
स्वस्थ आमा बिना स्वस्थ बच्चाको परिकल्पना गर्न सकिदैन र स्वस्थ बच्चा बिना स्वस्थ समुदायको परिकल्पना ब्यर्थ हो।
आवश्यक हेरचाह र पोषण प्रदान गर्न – आमा बन्न, गर्भवती र सुत्केरी आमा बन्न वृद्ध महिलाहरूको हेरचाह र प्रोलाप्स सर्जरीको लागि शल्यक्रिया
भिन्न रूपमा सक्षम महिलाहरूको हेरचाह
गतिविधिहरू
• सामुदायिक चेतना
• सामुदायिक शिक्षा
• सेवा प्रावधान
• गर्भवती, वृद्ध र फरक क्षमता भएका महिलाहरूलाई गृह भ्रमण सेवा
• महिला शसक्तिकरणका बिभिन्न किसिमका योजनाहरू ल्याउने र जसमा सहभागिता जनाउने महिलाहरुको लागि भताको व्यवस्था गरिनेछ।
गर्भवती हुने योजनामा रहेका महिलाहरू वा गर्भवती वा सुत्केरी हुनेहरूका लागि
१. समय समयमा स्वास्थ्य जाँचका साथै पुरानो चिकित्सा अवस्थाहरूको जानकारी राखिनेछ।
२.अस्पताल र क्लिनिकहरूमा परामर्शदाता नियुक्त गरि उचित परामर्श सेवा प्रदान गरिनेछ।
३. प्रजनन शिविर वा सन्दर्भहरू बारे बिषेश पहल गरिनेछ।
४. उचित खोपहरूको सुनिश्चितता गरिनेछ।
गर्भवती भइसकेपछि
१. गर्भावस्था पत्ता लाग्ने बित्तिकै सम्बन्धित निकायमा निकायबाट गर्भवति महिलाको सम्पूर्ण जानकारी सहित दर्ता गरिनेछ। साथै स्वास्थ्य सेवाको प्रावधान र उपलब्धतामा जोड दिइनेछ।
२. सरकारी प्रोटोकल अनुसार आधारभूत अनुसन्धान गर्नुका साथै डाक्टरलाई कुन कुन समयमा देखाउने? पोषणयुक्त खाना के के हुन्? मातृशिशु स्वास्थको हेरचाहमा कसरी ध्यान दिने भन्ने बारेमा सचेतना कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ।
३.डाक्टरको सिफारिसमा थप परीक्षण गर्ने भन्ने बारेमा उल्लेख भएको खण्डमा
(जस्तै अल्ट्रासाउन्ड, हेमाटोलोजी र बायोकेमिकल परीक्षणको लागि रगत, पिसाब) जाँच गरिनेछ।
३. फोलिक एसिड ट्याब्लेटहरू जस्तै प्रसवपूर्व पूरकहरू, र वाकवाकी, बान्ता, चक्कर लाग्ने, कमजोरी जस्ता सामान्य चिकित्सा समस्याहरूको लागि औषधि र सल्लाहहरू प्रदान गरिनेछ।
४. यदि गर्भवती महिलाले कार्यालय स्थलमा उपस्थित भएर काम गर्न नसकेको खण्डमा घरबाटै काम गर्ने व्यवस्था मिलाइनका निम्ति सिफारिस गरिनेछ।
५.दर्ता गरिएका आमाहरूलाई मौद्रिक लाभहरू प्रदान गरिनेछ।
८. अवस्था हेरेर आवश्यक भएको खण्डमा ठुला प्रसुती केन्द्रहरूमा उपचार गराउने व्यवस्था गरिनेछ।
सुत्केरी महिलाहरुको हकमा
१. स्तनपानको प्रवर्द्धनका लागि उचित हेरचाह, स्याहारसुसार र समर्थनको वातावरण तयार गरिनेछ।
२. परिवार नियोजनका अस्थायी तथा स्थायी साधनको प्रयोगका सम्बधमा सचेतना कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ।
३. आफ्नो र बच्चाको उचित हेरचाह कति महत्वपूर्ण हुन्छ भन्ने कुराको जानकारी गराउँदै स्वस्थ जिवनयापनका निम्ति प्रोत्साहन गरिनेछ।
४. मातृशिशु स्वास्थ्य लाई मध्यनजर गर्दै पौष्टिक तत्व सहितको आहारका निम्ति सहयोग गरिनेछ।
वृद्ध महिलाहरूको लागि
१.कुनै पनि महिला चेकजाँचको अभावका कारण पाठेघरको मुखको क्यान्सरको जोखिममा नपरुन् भन्ने उद्देश्यले नियमित रूपमा पाठेघरको मुखको जाँच गराउने कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ।
२. स्त्री रोग बारे सचेत नहुनेहरुका लागि सचेतना कार्यक्रम तथा आर्थिक अवस्था कमजोर हुनेहरुका लागि आवश्यक परेको खण्डमा शल्यक्रिया सम्मको सेवा निशुल्क प्रदान गर्न पहल गरिनेछ।
३. बिरामीको अबस्था हेरेर सुबिधा सम्पन्न अस्पतालमा उपचार गराउनका लागि पनि पहल गरिनेछ।
अरु प्रतिबद्धता हरु छिटै आउँदै छ।